Adblockers: hoe werken ze, en wat heb je er aan?

FREEDOM NIEUWS
, ,
1

Al sinds mensen konden schrijven bestaan ze al: advertenties. Op internet is dat eigenlijk niet anders; sinds het Web voor iedereen bereikbaar is geworden, halverwege de jaren '90, is online adverteren explosief gegroeid. Advertenties kunnen handig zijn, maar ook heel vervelend. Vandaar dat er zogenaamde 'Adblockers' bestaan, om te zorgen dat je zelf kunt bepalen wat je wel en niet te zien krijgt. We vertellen je er meer over in dit artikel! 

Advertenties 

Advertenties zijn al eeuwenlang een onderdeel van onze maatschappij en vervullen ook een functie: je weet dankzij een advertentie bijvoorbeeld wat er zoal te koop is of je komt meer te weten over goede doelen. Hoewel dat handig kan zijn, vinden veel mensen advertenties vaak ook irritant. Als het gaat om online advertenties zijn de opdringerige pop-ups en pagina-vullende advertenties - die je dan ook nog eens tracken, veelal een doorn in het oog. Ook worden advertentie-netwerken soms misbruikt voor "malvertising", oftewel: kwaadwillenden die advertenties gebruiken om jouw apparaat te infecteren met een virus of ransomware. 

Adblockers

Om je tegen al dat advertentiegeweld te wapenen is een veelgebruikt en effectief middel een adblocker. De meeste adblockers zijn extensies voor je webbrowser - zoals Mozilla Firefox, Apple Safari, Brave, Vivaldi of Chrome. Een bekende adblocker is bijvoorbeeld uBlock Origin. Maar ook de adblocker EFF's Privacy Badger blokkeert een flink aantal advertenties. Adblockers filteren selectief de inhoud van webpagina's: advertenties, trackingpixels, maar ook scripts waarvan bekend is dat die jouw webbrowser vertragen. In de meeste gevallen gaat dat selectieve blokkeren goed: je ziet de inhoud die je wilt, maar niet de advertenties.

Hoe werken ze?

Minder of geen opdringerige advertenties zien: dat klinkt goed! Maar hoe werken adblockers? De meeste adblockers werken op basis van filterlijsten met filterregels. Zo'n filterregel omschrijft elementen van een webpagina die bekend staan als 'een advertentie'. Op die manier bepaalt een adblocker precies welke inhoud geblokkeerd of juist doorgelaten moet worden.

Zo'n filterregel kan een eenvoudig zijn, zoals:

Blokkeer alle elementen met als naam of URL (Uniform Resource Locator) "-ad-banner-":

-ad-banner-

Of een stuk uitgebreider, zoals:

Blokkeer op Twitter (ook via Tor) gesponsorde tweets waarbij Twitter een adblocker probeert te omzeilen:

twitter.com,twitter3e4tixl4xyajtrzo62zg5vztmjuricljdp2c5kshju4avyoid.onion#?#h2[role="heading"]:-abp-contains(/Promoted|Gesponsert|Promocionado|Sponsorisé|Sponsorizzato|Promowane|Promovido|Реклама|Uitgelicht|Sponsorlu|Promotert|Promoveret|Sponsrad|Mainostettu|Sponzorováno|Promovat|Ajánlott|Προωθημένο|Dipromosikan|Được quảng bá|推廣|推广|推薦|推荐|プロモーション|프로모션|ประชาสัมพันธ์|प्रचारित|বিজ্ঞাপিত|تشہیر شدہ|مُروَّج|تبلیغی|מקודם/)

Flink ingewikkeld dus! De kracht van adblockers zit dus in de filterregels van filterlijsten, die onderhouden worden door toegewijde vrijwilligers, maar ook door bedrijven.

De meeste adblockers gebruiken meerdere lijsten tegelijkertijd. Een bekende algemene, internationale filterlijst is EasyList: deze wordt door veel adblocker-extensies als basis gebruikt. Daarnaast zijn er ook specifieke filterlijsten, zoals filterlijsten tegen bepaalde vormen van tracking of filterlijsten bedoeld voor een bepaald land of regio. Denk bijvoorbeeld aan een filterlijst voor Noordse landen, waar je niet veel 'Auglýsingar' (oftewel IJslands) zal tegenkomen :-). 

Eén belangrijke reden voor het opdelen van filterregels in meerdere lijsten is snelheid. Want hoe meer filterregels, hoe meer rekenkracht er nodig is om alles te filteren. Een gemiddelde voorpagina van een bekende Nederlandse nieuwssite is ruim 3 MiB groot. Daar kan je een boek als The Hitchhiker's Guide to the Galaxy (160 pagina's) ruim drie keer in kwijt. Elke keer dat zo'n webpagina opgevraagd wordt, moet jouw apparaat letterlijk zo'n 100.000 filterregels uitvoeren, op drie keer 'The Hitchhikers Guide to the Galaxy'. Je apparaat heeft het er zo maar druk mee :-).

Wat doen adblockers wel en niet?

Adblockers kunnen veel, maar niet alles. Het tegenhouden van bepaalde vormen van tracking die bij veel advertenties gebruikt worden, kunnen niet door adblockers worden tegengehouden. Vaak zijn dat tracking-techieken waarbij server-technieken worden gebruikt, zoals cookies en analyse van webserver-logs. Daar tegenover staat dat de meeste trackingpixels en social media-knoppen van derde partijen, zoals Facebook of LinkedIn, wèl worden geblokkeerd. 

Daarnaast is er een levendige industrie ontstaan in anti-adblock-technieken. Dat zijn technieken die ervoor zorgen dat een webpagina met een adblocker niet leesbaar is. Veelgebruikte technieken om een pagina onleesbaar te maken zijn dynamische naamgeving van elementen, maar ook code-minimisatie en -obfuscatie. In dat laatste geval worden stukjes van een webpagina in een soort geheimtaal doorgegeven. Pas als je de adblocker uitzet, wordt de pagina leesbaar. Anti-adblock-technieken zijn om deze reden zelfs onderwerp van wetenschappelijk onderzoek (PDF).

Uiteraard zitten de makers van adblockers niet stil: veel adblockers zijn intussen uitgerust met anti-adblock blockers. Het blijft zo een kat-en-muis-spel!

Wat heb je er aan?

Adblockers helpen om jouw bezoeken aan websites advertentie-vrij te houden. Dat heeft veel voordelen: een webpagina laadt sneller en je krijgt over het algemeen alleen de inhoud te zien die je wilt.

Aan de andere kant heb je soms de kans dat je een deel van een webpagina niet kan zien: bijvoorbeeld omdat een filterregel iets te veel blokkeert of omdat een anti-adblock-techniek je de toegang tot de webpagina ontzegt.

Daarnaast is er natuurlijk de vraag hoe jouw favoriete website de rekeningen betaalt: kan je gratis lezen vanwege advertenties en tracking, of zijn er andere vormen zoals een betaald abonnement zonder tracking?

Adblockers: een mooi gereedschap, wat ook iets zegt over hoe we media gebruiken. Wat is jouw kijk erop? Laat het weten op de Freedom Community.

Zie het oorspronkelijke bericht op https://freedom.nl/nieuwsartikel/adblockers-hoe-werken-ze-en-wat-heb-je-er-aan
2

Naast de browser extensies zijn er ook mogelijkheden om via DNS queries advertenties buiten de deur te houden. Je kan bij voorbeeld gebruik maken van Pi-Hole. Dit is een klein servertje dat ergens in je netwerk draait en waarlangs DNS queries worden omgeleid. Het voordeel hiervan is dat het een cache opbouwt met gegevens die in jouw internet gebruik relevant is, en geldt voor alle apparaten in je huis, ook je smartphone, tablet, televisie en andere smart apparaten die iets op internet willen.Bovendien kan je persoonlijke witte en zwarte lijsten maken. Je kan Pi-Hole draaien op een Raspberry of op een virtuele docker versie of op ieder ander Linux systeem.

Een ander alternatief is een DNS provider die voor jou filtert, zoals Quad9. Helaas werken dergelijke technieken niet voor mobiel internet.

Het meest ergerlijk van advertenties vind ik, dat ze als je geen maatregelen neemt, tot wel 80% van je dataverkeer opslurpen. Als je een glasvezel hebt met onbeperkt data verkeer, merk je dat niet zo, maar als je via het mobiele net bent verbonden is het een drama. Vooral populaire apps als NOS, Youtube en Buienrader zijn buiten de deur bijna niet meer bruikbaar, zowel door de traagheid als doordat je binnen no time door je bundel heen bent.

3

Ik heb me wel eens laten vertellen dat juist dit soort software met je mee kijkt wat je tikt op die site. Dus ook je wachtwoord en eventueel gebruikersnaam (inlog-gegevens). Dit zie je overigens ook staan bij de informatie van een extensie.

Hier zie ik staan, bij een oude extensie:
Kan gevoelige informatie op webpagina’s lezen, waaronder wachtwoorden, telefoonnummers en creditcard. Kan de weergave en het gedrag van webpagina’s wijzigen. Dit geldt voor alle webpagina’s

Nou ja, dit zegt mij al genoeg en dan toch maar niet gebruiken.

4

Tja, het is software tussen de gebruiker en de website, dus theoretisch heb je gelijk. Aan de andere kant, als je Chrome gebruikt wordt toch al elke toetsaanslag naar Google doorgegeven.

Dat is de uitdaging met de huidige nagenoeg volledige afhankelijkheid van techniek van de mens. Velen onthouden nu nog erg weinig en ‘googelen’ het wel. Bellen, nah, we appen, mailen,… Al dat gemak heeft een nadeel, alles kan worden gevolgd en wat technisch kan wordt ook gedaan, helemaal als een bedrijf er grof geld aan kan verdienen. Het meest gebruikte doel van tracking is… je gepersonaliseerde advertenties in de mik schuiven zodat men een toeslag kan rekenen omdat het goelgerichte advertenties zijn ipv random.

Nu is het verdraaid lastig om je te verdedigen tegen al dat gevolg, anders dan internet als verloren beschouwen en je terug te trekken. Helaas is dat laatste door de overheid onmogelijk gemaakt, al was het alleen maar olmdat je je belastingaangifte online moet indienen.

Dan is het enige alternatief om alle trackers en advertenties te blokkeren. Hiervoor heb ik hier Vivaldi als browser (Chromium based) met daarin uBlock origin en voor de uitzonderlijke keer dat ik op Facebook ben F.Block Sponsored.

Advertenties zijn de ongevraagde reclame, deurverkopers en telemarketeers van het internet. (naast spam) Ik vind het gebedel en heb er een hekel aan. Het is nooit nuttig, of ik heb hetgeen waar reclame voor wordt gemaakt al of ik heb geen interesse. (anders had ik het al)

1 like
5

De meeste informatie op het web wordt gratis aangeboden, maar de kosten moeten natuurlijk wel betaald worden. Ik vind het prima dat dit bekostigd wordt door advertenties te plaatsen zolang dit maar onder twee voorwaarden gebeurd:

  1. Het moet niet zo worden dat je de informatie moet zoeken tussen de advertenties
  2. Geen tracking

Het eerste vind ik vervelend, maar indien een site mij om deze reden niet aanstaat sluit ik die site gewoon en is het over.
Het tweede vind ik een probleem en is de reden dat ik ook adblockers gebruik en cookies automatisch verwijder na een sessie.

Ik hoop nog steeds dat er een advertentieorganisatie komt die dat doet zonder tracking, die zou voor mij op de whitelist komen zodat informatieaanbieders inkomsten kunnen genereren zonder mijn privacy te schenden.

6

Ik heb geen probleem met advertenties ‘ophalen’, als dat voor de site een hit oplevert en daarmee een minimale vergoeding. Waar ik een probleem mee heb is ze ongevraagd te zien te krijgen.

Dat in elk geval thuis, via een vaste verbinding, mobiel wil ik die troep niet eens binnen halen. Alhoewel, de minimale data bundel is nu 2GB bij Ben en ik gebruik < 200 MB. 0 B is te weinig, dus dan de kleinste gekozen. Maar dan nog, als de gebruiker betaald voor de data dan moet deze ookd e kans hebben om de data te gebruiken voor zaken die de gebruiker belangrijk vindt.

Ik vind het ook prima te betalen voor sites (en apps/games) om geen advertenties meer te zien, maar geef die optie dan ook. (en sites die adblocker detectie doen, die laat ik lekker links liggen)

7

Ik ben het geheel met je eens.

8

Dit heeft er mee te maken dat de extensies dit nodig hebben omdat ze anders hun werk niet kunnen doen. En dat het KAN wil nog niet zeggen dat ze het ook DOEN.

9

Het stoort mij een beetje dat in dit artikel uBlock origin als adblocker wordt genoemd samen met een aantal andere producten. uBlock origin probeert zoveel mogelijk “ongewenste” of “gevaarlijke” situaties tegen te houden. Dat hierdoor ook advertenties worden tegengehouden is eigenlijk maar een bijwerking, die komt omdat advertenties vaak als “ongewenst” worden ervaren.
Voor mij is uBlock origin onmisbaar omdat het gevaarlijke pagina’s blokkeert. Wanneer je bijvoorbeeld Facebook gebruikt dan zorgt uBlock origin ervoor dat wanneer je op een link klikt in een post van een vriend die gehackt is de pagina geblokkeerd wordt met een duidelijke waarschuwing dat je die pagina echt niet wil laden. (uBlock origin blokkeert geen reclame in Facebook, daarvoor kan je FBP gebruiken.)
Ik gebruik geen Facebook, YouTube of andere social media op mijn telefoon omdat daar geen uBlock origin op staat die mij voor gevaarlijke links behoedt. Voor mij is uBlock origin gewoon een “adblocker” noemen een belediging aan uBlock origin.

10

Dit heeft er mee te maken dat de extensies dit nodig hebben omdat ze anders hun werk niet kunnen doen. En dat het KAN wil nog niet zeggen dat ze het ook DOEN.

Heb je gelijk in @subbink
Maar met een zelfscan kassa KAN je ook artikelen achter houden, en niet betalen. Maar dat wil nog niet zeggen dat iemand het DOET. Een mens moet ook genoeg eten anders kan die niet werken.

11

Hier zie ik staan, bij een oude extensie:
Kan gevoelige informatie op webpagina’s lezen, waaronder wachtwoorden, telefoonnummers en creditcard. Kan de weergave en het gedrag van webpagina’s wijzigen. Dit geldt voor alle webpagina’s

Nou ja, dit zegt mij al genoeg en dan toch maar niet gebruiken.

Tja dat kunnen alle browser extensies, de vraag is doen ze het ook of niet.
Ook de browser zendt allerlei data naar de “thuisbasis”, of dat nu google, apple, vivaldi, microsoft etc. ook is.
De chromium browser, (voorloper voordat het chrome, edge etc. wordt) heeft nog geen thuisbasis.
Zodra jij in de zoekbalk wat in tikt begint het al met mogelijke suggesties voor je te genereren… (alle search engines), die suggesties komen van de search engine niet van je browser.

En anders wordt er “op de malware service” of “site security check” van de browser wel een vraag gesteld met de URL of daar malware gevonden kan worden… Ook is in HTML links inmiddels een extra href opgenomen (technisch) om die URL een seintje te geven als een link gekozen is, ZONDER verdere output of rapportage alleen maar om de producent van de pagina te melden dat die link gekozen is.

1 like
12

Vanuit mobieltjes kun je vaak de DNS alleen beïnvloeden via VPN’s op die manier kun je al het verkeer langs een choke point dwingen, en ook de DNS kan bij die profielen opgegeven worden.
Wireguard op een Raspberry PI en in je telefoon maakt effectief filteren op basis van DNS en IP-adreslijsten mogelijk.
Wireguard is zuinig in gebruik op het mobiel en als er binder energie wordt gestoken in downloaden van adware etc. dan levert het vaak een verlenging op.

13

Dit topic is 14 dagen na het laatste antwoord automatisch gesloten. Nieuwe antwoorden zijn niet meer toegestaan.