Op diverse websites lees ik dat KPN begin 2023 helemaal stopt met ADSL; mensen moeten maar overstappen naar glasvezel. Binnen KPN.com heb ik het (nog) niet gevonden.
Is dit door KPN al gecommuniceerd naar :spraydot: Freedom ?
En wat doen ‘we’ hier mee ?
Van ADSL willen ze al heel lang af. Naast glasvezel wordt ook de VDSL techniek gebruikt.
Een paar jaar geleden heeft KPN al zijn eigen klanten al omgezet van ADSL naar VDSL.
Er zijn echter nog een aantal andere providers die ADSL aanbieden. Die hebben bijv. nog eigen apparatuur in de wijkcentrales staan. Ik vermoed dat KPN daar (terecht) vanaf wil.
Het zal echt nog wel even duren voordat KPN de stekker uit VDSL gaat trekken. Daarvoor zijn de afgelopen jaren hoge investeringen gedaan. Bovendien is de apparatuur die gebruikt wordt geschikt voor glasvezel en VDSL.
Hier een linkje wat over 2023 gaat.
Hier wordt aangegeven dat het gaat om 2,4 adressen.
Het is (nog) geen totale anarchie dat overal het koper uit de grond getrokken wordt. Mijn ervaringen met KPNnetwerk zijn prima. KPN daarintegen 
Ze toeteren dit al een poosje.
Er is nog steeds een grote groep die afhankelijk is van POTS
Huis en bejaarden alarm vernieuwd langzaam.
Die wachten tot de laatste dag en zijn dan boos.
Succes als ze hier in huis het koper willen gaan vervangen door glas.
De kabel Komt namelijk niet zoals het hoort binnen in mijn meterkast, maar “ergens” via een onderliggende schuur op de voorheen aanwezige telefoonaansluiting op onze slaapkamer op de eerste woonlaag (woon in een maisonette woning, bergingen van onszelf en 2 buren op de begane grond, slaapkamers, douche en toilet op eerste woonlaag, woonkamer en keuken op bovenste woonlaag)
Zelf heb ik bij onze laatste verbouwing aansluiting met een 0,8 mm vaste kern dubbel afgeschermde kabel door de muren heen naar de meterkast laten lopen en daar op een LSA rekje afgemonteerd.
Vroeger kon dat.
Mijn telefookabel ligt los in de tuin, omdat de chefmonteur destijds geen zin had in graven.
En komt dan in de hoek van de woonkamer binnen.
De glasvezel is wel netjes aangelegd.
De Ziggo kabel, ook buiten dienst wilden ze destijds ook zo van uit de tuin de woonkamer in boren.
Dit is onder protest ook anders gebeurt.
Inderdaad, het afval zal KPN wel laten liggen, want niemand ziet het.
Bij het integreren van een prima dochter-provider werd duidelijk beloofd dat er geen onverwachte dingen zouden worden gedaan…
"Voor de klanten verandert er niets! "
We kennen de recente historie. Nu (al) stopt zelfs de hostingdienst, zie o.a.
Er verandert dus inderdaad ‘niets’ voor bestaande klanten. 
Ik vermoed dat het met het kopernetwerk niet veel anders zal gaan:
“Oh, ja, da’s waar ook: volgende maand schakelen we de wijk kasten uit”
(Al wordt het vast wel mooier verwoord)
Dus ik ga er heel hard van uit, dat (overal waar ook KPN-glasvezel ligt) alle KPN-koper-leveringen gewoon in 2023 uit geschakeld worden, ook voor de eerder genoemde tehuizen. De ontstane problemen zijn immers voor de klant.
Maar: niet zeuren, maar 
oplossen !
Gelukkig kunnen de xDSL-FritzBox-modems (ten koste van 1 LAN-poort) aan een NTU worden gehangen. Dus kun je relatief snel over naar glasvezel, tenminste ALS je een NTU hebt liggen, of al gemonteerd hebt.
Mij lijkt het slim als 
Freedom deze omslag aan nieuwe klanten meedeelt, voordat die klant kiest voor koperdraad.
Een andere manier om dit probleem bij nieuwe klanten te omzeilen zou zijn als Freedom de abonnementsprijs van koper en glasvezel gelijktrekt. Dan zullen de meesten wel kiezen voor glasvezel.
De kabel Komt namelijk niet zoals het hoort binnen in mijn meterkast, maar “ergens” via een onderliggende schuur op de voorheen aanwezige telefoonaansluiting op onze slaapkamer op de eerste woonlaag (woon in een maisonette woning, bergingen van onszelf en 2 buren op de begane grond, slaapkamers, douche en toilet op eerste woonlaag, woonkamer en keuken op bovenste woonlaag)
Hier in Diemen staan ook redelijk wat maisonettes, en flatgebouwen. KPNNetwerkNL legt in zulke gevallen de bekabeling aan via de buitengevel van het gebouw om op die manier uiteindelijk via de geven in de woning te komen. Geen idee van jouw precieze situatie maar vrijwel altijd is er een mouw aan te passen denk ik zo.
Er zijn al een aantal plekken waar de wijkcentrales van koperkabels zijn ontdaan en we alleen nog maar glasvezel kunnen leveren via het KPNNetwerkNL glasvezel. Denk bijvoorbeeld aan IJburg in Amsterdam.
In principe is dit al een heel aantal jaar aangekondigd dat KPN dit wil doen.
Het is natuurlijk niet zo dat op dezelfde dag ze het koper uitzetten en de glasvezel aan zetten. Je hebt gelukkig wel een tijd om over te stappen naar de glasvezel zelf. Dat is in ieder geval de ervaring nu.
Daarnaast adviseren we sowieso om glasvezel te nemen wanneer het beschikbaar is in je woning. Sneller en stabieler, dus voor iedereen winst. 
Ik ben persoonlijk zeker niet tegen het verglazen van het netwerk. Het gaat er natuurlijk wel om HOE je dat doet en dat je mensen genoeg tijd geeft om de overstap te maken.
Koperverbindingen en glasvezelverbindingen hebben verschillende prijzen. Dat is de reden dat de prijzen uit elkaar liggen. Dus gelijktrekken kan, maar dan gaat eerder de DSL prijs omhoog, dan de glasvezelprijs omlaag heb ik persoonlijk het idee. 
Op die manier kan de koperdraadklant vast ‘wennen’ aan de glasvezelprijs :
staffel bijvoorbeeld in de tijd (elk kwartaal het prijsverschil verder verkleinen), zodat de prijzen herfst-2022 gelijk zijn gekomen.
Ik ken iemand die van glas terug is gegaan naar DSL.
Puur om de kosten te drukken.
In diverse grote flatgebouwen loopt de glasvezel tot de gemeenschappelijke service ruimte van het flatgebouw, vandaar interne koperbekabeling met VDSL naar de individuele appartementen. Als je zo’n appartement hebt kan je hoog of laag springen maar krijg je voorlopig geen glasvezel in je appartement. Je kan daar wel 100/30 Mbit/s VDSL krijgen. En ieder appartement heeft een coax kabel. Ik denk dat de zeggenschap van Ziggo over kabel ook eindigt in de gemeenschappelijke service ruimte. Er is dus een kans om de in-huis coax kabel te gebruiken voor Freedom internet. Moeten ze wel de Fritzbox 6591 of 6660 aan het assortiment toevoegen.
Was het maar zo simpel.
Als er (V)VDSL uiteindelijk in de appartementen geleverd wordt is KPN tot het ISRA verantwoordelijk. Dus dat stopt niet bij de glasvezelverbinding. (of er moet een interne netwerkbeheerder zijn die zijn eigen apparatuur UTP naar de appartementen brengt).
Dat is hetzelfde met COAX bekabeling. Daar is naar mijn idee de beheerder van dat COAX netwerk ook voor verantwoordelijk tot waar het aansluitpunt in huis zit.
Voor Freedom is het mogelijk om over de koperen verbinding te leveren in zo’n geval wanneer de DSL koper aansluiting (ISRA) bij klant in het appartement uitkomt. De COAX verbinding is nog steeds niet toegankelijk voor ons, dus daar kunnen we dan niet over leveren.
Dus lang verhaal kort: Er moet wel meer gebeuren dan alleen een ander modem leveren, voordat je het signaal van Freedom over de COAX krijgt in zo’n situatie.
Er is ethernet over Coax en ook ADSL over een interne kabel. Als vanaf de service ruimte je zelf mag bepalen wat op de kabel staat dan kun je het zelf verzorgen.
De grasvezel gaat van de FTU naar de NTU die een ethernet signaal heeft. Dit gaat dan in jouw kabel via een omzetter (DSL of COAX) en in jouw appartement zit weer een kastje die het omzet naar ethernet.
De NTU zit dan in de service ruimte en daar moet het wel mogelijk zijn dat daar jouw eigen apparatuur komt.
DSL wordt vaak gebruikt voor ethernet in bedrijven waar de gebouwen verder dan 100 meter van elkaar staan.
Twee PDF bestanden van Hirschmann Inca 1GB verbinding over coax (MoCa):
Hier is 10 jaar geleden de hele stad gedaan.
Gebouwen 10 woonlagen hoog, hebben gewoon een rvs goot aan de buitenkant.
Glasvezel komt direct uit in de woonkamer.
Wat overgeslagen is, zijn straten waarbij het opgraven erg duur is.
Voornamelijk oude straten in de stadskern.
Glasvezel ligt hier een meter diep in de grond.
Het MOCA verhaal is mij bekend en komt in beeld wanneer je inderdaad in de serverruimte een NTU en een MOCA adapter kunt krijgen. In dat geval kan je in het appartement gewoon een VDSL router met een ethernet interface aansluiten. Mijn dochter krijgt binnenkort zo’n appartement. Er is inderdaad een ISRA-punt in het appartement en alle providers geven aan dat ze daar VDSL kunnen leveren met max 100 Mbits/s download en 30 Mbit/s upload. Het gebouw bevat ca 500 appartementen en een aantal andere gebruikers, kantoren/nutsbedrijven. Er is ongetwijfeld een technische ruimte waar glasvezels binnenkomen die vermoedelijk aangesloten worden op een DSLAM in de service ruimte.
Er lopen wat termen door elkaar hier.
DSLAM is is voor DSL en dus koper en geen glasvezel. De KPN heeft tegenwoordig wel glas liggen tot de straatkast waar weer DSLAM in zit die het DSL signaal verzorgt.
Dat er een DSLAM in een privé gebouw zit is nieuw voor mij en het lijkt mij ook sterk. De KPN kan dan niet altijd bij hun apparatuur komen.
Het ISRA punt in het appartement is dan mogelijk aangesloten op een DLSAM in een straatkast.
Bij glasvezel ligt er glasvezel tussen de glasvezel POP (Point of Presence/centrale) en bij hier komt het niet in de woning (FTTH) maar in het gebouw (FTTB) waarna het het als glasvezel of via een andere verbinding naar het appartement gaat.
In het algemeen heb je gelijk. Het is echter niet altijd het geval, dat KPN uitsluitend van straatkasten gebruik maakt. Er zijn wel degelijk gevallen waarin KPN apparatuur in een (eigen) technische ruimte in een groot gebouw wordt geplaatst. Voor zover mij bekend gaat het dan altijd om een afgesloten KPN-ruimte die afgescheiden is van de technische ruimte(n) die de gebouw beheerder zelf in gebruik heeft.
Ik weet niet wat de situatie is bij mijn dochter, maar ik kan me voorstellen dat in een groot gebouw met een aantal bedrijven en openbare instellingen (oa een medisch centrum) en ongeveer 500 appartementen een inpandige technische ruimte voor KPN meer voordelen heeft dan een straatkast, en ook voor de gebouw beheerder is dit gunstiger.
Net na de start van Freedom is er bij ons GPON glasvezel opgeleverd vanuit KPN Netwerk. Ik had Pairbonded VDSL en een download snelheid van ca 80Mb en upload van ca 30Mb. Voor upload van bestanden naar en een externe server niet lekker.
Met glas heb ik up en down 100Mb, maar … overstappen naar Freedom lukt nu nog niet helaas.
Daarvoor is het wachten tot Freedom ook GPON kan inkopen bij KPN Netwerk.
Verder valt me op dat KPN Netwerk duur is voor Freedom om in te kopen. Ik hoop dat ze een stevige onderhandelingspositie krijgen zodat de inkoopprijs lager wordt
