Afgelopen maandag was Anco te gast bij Google op kantoor. Op uitnodiging van Kennedy van der Laan sprak hij op de mediarecht conferentie van MLRC. Hij zat samen met Giancarlo Fiorella van Bellingcat in het panel ‘Misinformation in Wartime’. Kennedy van der Laan is het advocatenkantoor dat ons ons helpt met onze rechtszaak. In dit panel werd o.a. onze rechtszaak besproken.
Freedom en de rechtszaak
Mocht je het gemist hebben: Freedom voert een rechtszaak bij de Europese rechter tegen Europese instanties. Begin maart 2022 werden sancties opgelegd waarin het uitzenden van Russisische staatsmedia op televisie in de EU werd verboden. De maatregel is zo onduidelijk en breed opgesteld dat opeens ook internetproviders zoals Freedom bepaalde websites moesten blokkeren. Terwijl het blokkeren van websites niet letterlijk wordt genoemd in de maatregel en het blokkeren ons niet direct werd opgelegd. De manier waarop dit allemaal ging, hoe gebrekkig de maatregel is opgesteld en wat de uitleg ervan als gevolg had, zijn voor ons redenen geweest om een coalitie op te starten en een zaak te beginnen.
Een heel simpel voorbeeld waarom de maatregel (en ook de uitleg en toepassing ervan) gebrekkig is: de eerste sanctie verbood uitzending van de zenders Sputnik en RT. Daarna werden meer Russische staatsmedia aan het rijtje toegevoegd. Inmiddels zijn er een stuk of tien sanctierondes geweest. Ondanks dat RT France en RT Germany inmiddels failliet zijn en niet meer bestaan, bestaat het uitzendverbod nog steeds en is de indirecte verplichting tot webblokkade niet expliciet opgeheven.
Een ander voorbeeld is dat websites van Sputnik en RT nog steeds te bereiken zijn. De websites zelf zijn niet uit de lucht, het is alleen de weg ernaartoe die geblokkeerd kan worden. Bij Freedom is dat gebeurd door een DNS-instelling. Dus als je de DNS-instelling van Freedom gebruikt, dan kom je op bepaalde websites niet terecht. Als je een andere DNS-instelling gebruikt, dan heb je de maatregel al omzeild. Hoe effectief is die maatregel dan, vragen wij ons af? Het blokkeren van internetverkeer is altijd het meest ingrijpende middel en een soort laatste reddingslijn als het gaat om het bestrijden van strafbare content online. Wij pleiten er altijd voor dat problemen bij de bron worden aangepakt en er zo min mogelijk beperkingen worden opgelegd op de fundamentele rechten van de samenleving.
Lees meer over onze rechtszaak op onze website.
Vrijheid van meningsuiting
Het thema van de bijeenkomst en het panel was de vrijheid van meningsuiting. Om dit thema te introduceren werd de publicatie van de Pentagon Papers in The New York Times aangehaald. De persoon die de documenten lekte aan de pers was Daniel Ellsberg, die vorige week overleed.
Terwijl hij de documenten lekte, wist hij dat hij zijn leven riskeerde. Op wiki lees je meer over hem en de publicatie van de Pentagon Papers. Het belang van klokkenluiders voor de samenleving is enorm. Daarom pleit Freedom ook voor extra (online) bescherming van klokkenluiders. Ook voor hen is bijvoorbeeld end-to-end-encryptie super belangrijk!
Vergaande maatregelen in tijden van crisis
In het panel kwam vervolgens aan bod dat crisissituaties, zoals oorlogen, (kunnen) worden misbruikt om bepaalde regels er doorheen te krijgen die enorm veel impact hebben op mensenlevens. Als voorbeeld wordt de Patriot Act genoemd waarmee na 9/11 een strikt beleid en massa surveillance wordt gelegaliseerd.
Maar, het is altijd belangrijk om mensenrechten mee te nemen in regelgeving en besluitvorming, al helemaal in extreme situaties. Dan zijn we sneller geneigd om vergaande maatregelen toe te staan, terwijl we niet goed stilstaan bij de enorme gevolgen ervan. Kijk maar hoe de overheid in 20 jaar tijd steeds verder ingrijpt op levens van mensen in de VS of mensen die ernaar toe willen reizen. Allemaal op grond van deze Patriot Act. Het is overigens niet alleen de Amerikaanse overheid die deze neiging heeft.
Media Freedom Act
De Media Freedom Act werd ook nog even aangehaald in het panel. Dit is een nieuw Europees wetsvoorstel om de pluraliteit van media te garanderen. Of is het: de persvrijheid te bepalen? Het is natuurlijk geen goed idee als de overheid bepaalt welke media geschikt is voor haar burgers. Dat is censuur en dat is niet de bedoeling. Misschien vind je censuur minder problematisch als je het eens bent met het beleid van de overheid of er niet voor te vrezen denkt te hebben. Maar wat nou als de overheid verandert en je het niet eens bent met het beleid? En dat er dan censuurmaatregelen worden opgelegd? Dit is iets om goed bij stil te staan. We volgen daarom de ontwikkeling van deze wet op de voet.
Zie het oorspronkelijke bericht op https://freedom.nl/nieuwsartikel/anco-in-panel-misinformation-in-wartime-op-mlrc-european-media-lawyers-conference