Google op de basisschool zonder toestemming van ouders?

Bij de dataminers niet, het buurtapp bedrijf was geen dataminer…, ik heb een bevestigin ontvangen dat zij data hebben vernietigd…, daar zat een uniek mailadres (dat doe ik al heel lang) in dus als dat gebruikt wordt is er een issue…
Het helpt nauwelijks bij apps zoals die buurtapp waarbij de buurman alles ingeeft en je adres info en zo niet meer kan aanpassen.
Iedereen die whatsapp gebruikt publiceert al over alle contacten. Ten minste dat het een contact is en een telefoonnummer. (Hashing van telefoonnummers is een te beperkt domein om te hashen.

(zelfs al ben ik geen deelnemer in WA, m’n nummer staat wel in veel telefoons).

Dank voor alle interessante reacties. Ik had natuurlijk kunnen verwachten dat dit onderwerp “leeft” bij Freedom gebruikers.

De vraag is nu welke manieren er zijn om invloed uit te oefenen op regelgeving en de keuzes van schoolbesturen. Is dat de politiek? Via journalistiek? Bits of Freedom? Via een actie van ISP Freedom? En welke invalshoek wordt gekozen?

Voor alleen al de situatie van Google op school heb je verschillende punten van aandacht waar zaken niet conform AVG zijn:

  1. Gerechtvaardigd belang: is Google noodzakelijk voor het uitvoeren en geven van onderwijs? Is er een afweging gemaakt tussen het nut en het opgeven van de privacy? Alleen als er een gerechtvaardigd belang is hoeft er geen toestemming gevraagd te worden aan ouders. Tip: je kunt als ouder vragen naar de verantwoording die de school hiervoor moet hebben, de zgn “verantwoordingsplicht”.

  2. Het ontbreken van een verwerkersovereenkomst (met daarin een persoon die namens Google aansprakelijk is) en het niet ondertekenen van het privacy convenant onderwijs (al is deze laatste niet specifiek AVG, maar een extra verklaring zorgvuldig te zijn en te werken volgens vaste afspraken)

  3. De kostprijs van Chromebooks en de G suite for Education licentie. Zo goedkoop dat het bijna niet te geloven (en te weigeren) is. De vraag is dan natuurlijk, wat is dan het verdienmodel?

  4. De enorme bedragen die Google uitgeeft in het lobby circuit, tot aan het betalen voor gunstige gezinde (pseudo) wetenschappelijke artikelen. Zo wordt Google een hele logische stap in het onderwijs.

  5. Het gebrek aan kennis over de rol van big data in onze sociale samenhang. Het verkopen en tonen van reclames is alleen het meest zichtbare resultaat. Waar het om te doen is, is INVLOED. En dat wordt systematisch mogelijk gemaakt door Google zo in het onderwijs te integreren. De stoel van de koning wordt bezet door Google. Google weet nu en straks beter dan wie dan ook hoe kinderen zich ontwikkelen, wanneer ze onzeker zijn, welke (politieke, religieuze) voorkeuren ze hebben, hoe ze vrienden (en vijanden) maken, waar ze goed in zijn, vul zelf maar verder in.

  6. De enorme warboel aan privacy statements waar Google een enorm rookgordijn mee optrekt. Hoe kun je hier als ouder wijs uit?

  7. Alle gegevens die Google over de kinderen verzamelt kan buiten de EER worden opgeslagen en verwerkt: de gegevens zijn vogelvrij. Absoluut geen controle meer.

  8. Artikel 10 van de grondwet: leerkrachten, ouders en de systeembeheerder(s) kunnen alles in de accounts meekijken. Er is dus geen enkele privacy in het DLO. Zijn kinderen hiervan op de hoogte? Is dit wenselijk?

  9. De DPIA die momenteel loopt heeft 11 bevindingen opgeleverd. Tenminste 1 daarvan gaat over het verwerken van gegevens buiten de EER. Volgende week volgt waarschijnlijk publicatie. Samen met de veroordelingen die Google al op naam heeft staan… waar is ons gezonde verstand? Het is al meerdere keren aangetoond dat Google niet zomaar stopt met het verdienmodel. Is ook niet in het belang van de aandeelhouders.

  10. Kijk tegenlicht “De Grote Dataroof” en de Netflix docu “The Social Dilemma” om enigszins te begrijpen waarom persoonsgegevens en het online gedrag zo veel geld waard zijn. En we zo zorgvuldig moeten omgaan mijn onze gegevens en privacy, en dat begint bij onze kinderen.

Welke van de 10 (of combinatie) is het meest kansrijk om het grotere publiek de ogen te openen? In dit forum de mensen mee krijgen is de minst lastige… :wink:

Wat zeggen jullie?

4 likes

@Dick, Noem niet alleen Google…, er is ook Microsoft die een omgeving aanbiedt, ook is er het begrip “Ipad scholen” er is dus een link met Apple te leggen. En het gaat niet over de discussie of het op dit moment toevallig even per ongeluk goed gaat, maar over principiele keuzen.
Punte 8: DLO?
Puntje 10 mag eigenlijk best op 1…

Ook als er in NL iets opgericht wordt moet nagedacht worden over het kader van opgeslagen informatie, en niet onbelangrijk het opruimen van oude achterstallige informatie.
Er is ook ergens nog iets als het Kind-Dossier…, wat is de huidige status hiervan, of is dat met het vertrek van Rouvoet ook een stille dood gestorven, ik vrees van niet.

Mi. zou er vanuit het ministerie een omgeving moeten ontwikkelen op basis van opensource tooling (er is genoeg om uit te putten)
Waarbij de scholen kunnen kiezen om deze omgeving binnen de school/bestuur of voor kleinere scholen misschien in een gezamenlijk verband in te kunnen richten.
Nadrukkelijk GEEN bemoeienis vanuit uitgevers van leer materialen, of “Markt” partijen, er mogen juist GEEN commerciele belangen spelen.

@Dick
Met je overzicht van punten is er al een mooie basis. Ik denk dat als we een ‘brandbrief’ kunnen opstellen en deze verspreiden, dat die mensen die nu al achter ons staan al heel veel kunnen bereiken. Wanneer we deze brandbrief delen op sociale media, fysiek naar de eigen school en koepelorganisaties sturen we al de nodige aandacht kunnen krijgen.

Het is niet alleen zaak om de problematiek aan te kaarten, maar ook de gevolgen op lange termijn en welke nationale gevolgen dit zal hebben op de wijze waarop onze jeugd haar mening gaat vormen, de machtsverdelingen en kloven die we nu al zien ontstaan, wat onze kinderen als vanzelfsprekend gaan beschouwen als wij nu niet gaan handelen en wat de consequenties zijn wanneer wij dat niet doen.

Willen wij als ouders van nu, met de kennis van nu, genoegen nemen met dat toekomstbeeld? Onze eerste taak als ouders is om onze kinderen te beschermen, maar ook zelfstandig te kunnen laten nadenken, eigen keuzes te maken en hen te begeleiden met hun ontwikkeling en eigen toekomstbeeld. In mijn beleving ondermijnt de tech-industrie op dit moment ieder van deze aspecten.

De scholen mogen wel eens goed na gaan denken en mag er publiek een debat gevoerd worden welke rol en positie zij innemen in deze ontwikkeling en openlijk in twijfel worden getrokken of het onderwijs zelf (maar ook het Ministerie) daar het belang en het ‘welbevinden’ van het kind zelf mee dienen. Een goed doortimmerde brandbrief die door ouders kan worden gestuurd of online geplaatst kan worden is een mooi begin. De politiek, de toezichthouders, de media, etc. kunnen hier niet voorbij gaan.

Ander puntje van aandacht. m.i. kan een school er niet van uitgaan dat toestemming is verleend door inschrijving bij de school.
Er moet “informed consent” zijn en dat is er niet met een dergelijk blanko volmacht. Tevens kan een school in zo’n geval niet even switchen van omgeving. Bij switchen van omgeving vervallen m.i.ook alle voorgaande toestemmingen.
De school moet dus uit kunnen leggen hoe google/microsoft/etc/ werkt (niet de functie toetsen, maar de data collectie algorithmen), de vraag is of scholen dan nog zo happig zijn op het toepassen van dergelijke oplossingen.
Het zou mooi zijn als er een alternatief is waarnaar verwezen kan worden. (dat ontbreekt op dit moment).

2 likes

Ik denk dat er alternatieven zijn. Met name in Duitsland wordt er veel meer belang gehecht aan privacy, en wordt er actief ontwikkeld aan educatieve IT systemen en software die geen inbreuk maken op privacy van de leerlingen en hun ouders anders dan wat noodzakelijk is (conform het ‘analoge’ onderwijs).

Er zijn wel degelijk mogelijkheden, maar er zou door koepelorganisaties al dan niet gestimuleerd door de overheid gewerkt kunnen worden aan realisatie zodat niet elke school zelf het wiel hoeft uit te vinden. Te vaak kiezen scholen nu voor de makkelijkste weg. Ze kiezen uit twee dominante spelers, Google en Microsoft. Een voor scholen veilige keuze, want minder risicovol voor hen. Het risico wordt bij de leerlingen en ouders gelegd in de vorm van reele zorgen over privacy.

Ondanks het feit dat zowat alle kinderen Android/Apple smartphones gebruiken met vergelijkbare issues, vind ik dat scholen en de Nederlandse overheid een extra zorgplicht hebben. En die zorgplicht kan best wat beter ingevuld worden.

Op FOSDEM zijn er diverse events die gaan over educatieve software die privacy wel als uitgangspunt nemen. Voor het complete programma, klik hier. FOSDEM is het komend weekend, replays zijn ook beschikbaar naderhand.

1 like

Het klopt dat er in Duitsland wat ontwikkeld wordt. bv. door Nextcloud icm. oa. Moodle. Dat lijkt voornamelijk voor HBO/WO en is alleen in het Duits voor zover een persbericht laat zien.

Er kan waarschijnlijk ook wel aangesloten worden om het ook in het Nederlands te krijgen, er moet alleen voldoende vraag/steun voor zijn.
De ambasadeur/marketing verantwoordelijke? bij Nextcloud is Jos Poortvliet (ook actief in KDE).

Ik verwacht dat de punten 1 (gerechtvaargdigd belang) en 10 (de bestaande docu’s) het meest kansrijk zijn.

1 like

Als je het gesprek met de school wilt aangaan dan zijn inderdaad de punten 10 en 1 die je het meeste slagkracht kunnen geven.

Wanneer dit naar aanleiding van deze discussie in een meer brede vorm gestalte kan krijgen en met de nodige argumenten kan worden voorzien door onze community, dan zouden we deze kunnen aanreiken bij Freedom Internet/St. Appeltaart en andere relevante partijen erbij betrekken. Wanneer zij de argumenten en de belangen onderschrijven verwacht ik dat het meeste bereikt kan worden door een ondertekende Open Brief in een of meerdere landelijke dagbladen (ehh… analoog dus). Dan gaat de bal zowel on- als offline zeker rollen en heb je veel vliegen in een klap.

2 likes

Bits of Freedom zou ook wel eens een aardige partner kunnen zijn.

Als we in zo’n geval op zoek zijn kunnen we dit lijstje wel aanvullen met tenminste

1 like

En de verkiezingen naderen, dat zou mogelijk wat meer aandacht aan het onderwerp kunnen geven, zeker na het GGD & Privacy debacle.

Op zich heb ik er geen problemen met marktpartijen, als de privacy van mijn kinderen maar gewaarborgd is. Ik ben meer van het ‘Big Tent’ principe: iedereen mag er in meedraaien. Het idee dat wanneer iets commercieel of uit de markt komt niet goed kan zijn, gaat me echt te ver. Het gaat om de voorwaarden die de overheid stelt, en de handhaving daarvan, zowel met betrekking tot de leeromgeving als privacy.

Je antwoord is gericht aan @Noci , als je het niet erg vindt zou ik toch even iets willen navragen bij je want misschien begrijp ik je verkeerd:

Als je uitgaat van het ‘Big Tent principe’, ga je er dan vanuit dat deze partijen met hun gesloten systemen, waarvan bekend is dat hun business- en verdienmodel gebaseerd is op tracking en data-mining met als bedrijfsdoel van advertentieverkoop c.q. profiling, bedrijven die hun broncode niet openbaar willen maken, bij ongewijzigd beleid ook mee zouden mogen draaien in bijvoorbeeld een openbare aanbesteding van het Ministerie van Onderwijs?

Is het in jouw beleving dan zo dat de marktpartijen (dus commercieel, maar ‘gratis’ hun producten en diensten aanbieden […] ) hun verdiensten nu- en in de toekomst niet halen uit de interesse en gedrag van jouw kinderen? Hebben zij in het verleden honderdduizenden devices, software en support aanboden om-niet, voor goodwill?

Commerciële partijen an sich zou mogelijk niet fout zijn. Maar de verdiensten moeten niet komen uit het langdurig uitbaten van verzamelde data van deelnemers die daarvoor korting op het tijdelijk gebruik van andere middelen krijgen.
Er is een toezegging dat de deelnemers op dit moment niet gevolgd worden “binnen een beperkte context”, maar buiten die context wordt er gewoon geoogst. Maar die toezegging is geen contract met ontbindende voorwaarden en boetes oid.

Maar mijn voorkeur zou uitgaan naar een stichting oid. Die een omgeving ontwikkeld en tegen kostprijs beschikbaar stelt.
Een bedrijf dat winst moet maken is alleen maar een extra belasting voor de toch al krap zittende scholen.
De winst van het bedrijf is feitelijk een verlies voor het onderwijs, vandaar mijn niet voorkeur voor een commerciële partij in deze zetting.

@Dick (edit)
Heb je over je zorgen, constateringen en klachten contact gehad met Jeffrey Hietbrink van de Edu-K Ketenadviesgroep Privacy en contactpersoon namens de PO-Raad?

En als er toch een Verwerkersovereenkomst is getekend volgens de stappen zoals beschreven op Kennisnet hoe reageert het schoolbestuur dan op de onder Stap 4 beschreven verantwoordelijkheid en vooral ten aanzien van de verklaring ‘aanbod en aanvaarding’?

"Stap 4: akkoord gaan en terugsturen van de verwerkersovereenkomst

Klopt de verwerkersovereenkomst? Dan kan deze getekend worden door het schoolbestuur of college van bestuur (bevoegd gezag). Het bevoegd gezag is eindverantwoordelijk voor de privacy van leerlingen en medewerkers.

Schoolbesturen mogen een afspraak maken dat iemand op school verwerkersovereenkomsten mag ondertekenen, maar een leverancier mag daar niet van uit gaan. Uitgangspunt is dat de bestuurder tekent. Let op: een leverancier die ict-coördinatoren vraagt om akkoord te gaan met de nieuwe verwerkersovereenkomst, handelt in strijd met het privacyconvenant.

Ondertekening van de overeenkomst kan op papier, bijvoorbeeld op een apart ‘tekenblad’, maar mag ook digitaal. Dit gebeurt via een digitale ondertekenservice waarin een digitaal ‘vinkje’ voor akkoord wordt gezet, of door middel van een digitale handtekening. In de praktijk komt het ook voor dat gebruik wordt gemaakt van het digitale dashboard van de leverancier waarin de schoolbestuurder akkoord geeft.

Het is niet toegestaan om in de licentie of algemene voorwaarden op te nemen dat het schoolbestuur akkoord gaat met de verwerkersovereenkomst. De verwerkersovereenkomst uitsluitend op de website zetten is ook niet genoeg. Er is namelijk een zogenoemd ‘aanbod en aanvaarding’ nodig. Het schoolbestuur en de leverancier moet kunnen aantonen dat ze akkoord gaan met de verwerkersovereenkomst.

1 like

Ik kan het beste de laatste zin van mijn eigen post herhalen: het gaat om de voorwaarden die de overheid stelt, en de handhaving daarvan, zowel met betrekking tot de leeromgeving als privacy. Dat moet zo streng mogelijk, en dat kan inderdaad betekenen dat het business model van Google incompatibel is met de regels. Zij hebben dan de keus: of meegaan en je houden aan de regels, of niet meedoen.
Overigens betaal ik zowel voor de Chromebook als Windows laptops van mijn kinderen. Ik heb vooralsnog niets gratis gekregen, maar dat terzijde.

Volgens mij zijn wij het in grote lijnen eens. Ik denk wel dat er vanuit de overheid een commissie of een Autoriteit moet komen die moet toezien op het naleven van de regels.

@anon17744841 : Mensen die willen mee-discussiëren, die kunnen hier toch terecht?
Of mis ik iets…
Nou zijn er straks 2 verschillende locaties om info te delen of te halen.
( ik leer graag waarom )

Met belangstelling heb ik dit topic gevolgd. Mede omdat er binnen Freedom al enige tijd zorgen zijn over het gebruik van de grote Tech companies binnen het Nederlandse onderwijs en de verdor lock-in die hiermee al op jonge leeftijd ontstaat.

Vanuit de scholen gezien kan ik het nog begrijpen. Het is immers gratis, makkelijk in gebruik en werkt. Vanuit een ethisch maatschappelijk oogpunt ligt dit anders. Dit betekent dat er dus ook werkbare alternatieven moeten zijn voor de scholen en de politiek zich bewust is van wat wij onze kinderen op jonge leeftijd reeds ‘aandoen’. Tevens betekent dit dat er ook de bereidheid moet zijn om hier budget voor vrij te maken.

Wat kunnen wij doen? We kunnen laten zien dat het ook anders kan, door bv een NextCloud omgeving aan te bieden. We kunnen het aankaarten. We kunnen in gesprek met SurfNet. Al met al moeten we ons wel realiseren dat dit een punt is war we ons terecht druk over moeten maken maar waarvan we ook inzien dat het niet morgen geregeld is!

6 likes